Inleiding
De begroting 2024-2027 is het vervolg op de kadernota 2024-2027 die u besprak op 6 juli. Deze kadernota was beleidsarm. Er was tijd nodig om inzicht te krijgen in de personele bezetting, de doorontwikkeling van de organisatie en de verhouding tussen beschikbare middelen en gestelde ambities.
De beschikbare tijd was genoeg om een eerste inschatting van de situatie te maken. Zoals beschreven in het hoofdstuk Organisatie is er in deze begroting een tijdelijke personele uitbreiding in 2024 en 2025 opgenomen. Vanaf 2026 creëren we financiële ruimte van € 250.000 voor een eventuele structurele behoefte. Ook reserveren we structureel € 500.000 voor de realisatie van ambities uit het Uitvoeringsprogramma coalitieakkoord gemeente Buren 2022-2026.
Met deze begroting geven we, naast de uitvoering van reguliere en wettelijke taken, een vervolg aan het coalitieakkoord ‘Samen voor het Buren van morgen’. Met het vaststellen van de begroting mandateert u het college het gepresenteerde beleid voor de komende periode uit te gaan voeren. Het benodigde krediet van € 4,5 miljoen voor de geplande investeringen is hier ook onderdeel van. De grootste investeringen zijn de vernieuwbouw school in Buren en de bouw van twee gymzalen. Voor de complete lijst verwijzen we naar het meerjaren investeringsplan .
Onze gemeente bereidt zich met deze begroting voor op een groei met bescheiden bruis. Onze weerstandscapaciteit is daarbij met 3,40 uitstekend te noemen. Ook onze eigen vermogenspositie is eind 2024 met een geplande omvang van ruim € 14 miljoen gezond.
Als gemeente hebben we de verplichting een begroting vast te stellen waarvan de inkomsten en uitgaven structureel en materieel in evenwicht zijn. Dit betekent dat het saldo van de begroting 2024, na correctie van incidentele baten en lasten, positief moet zijn. Met deze begroting kunnen we constateren dat we daaraan voldoen.
Onderstaand ziet u een overzicht van de ontwikkeling van het meerjarenperspectief sinds de behandeling van de kadernota. Met betrekking tot de mutaties maken we daarbij onderscheid tussen financieel technische wijzigingen, wettelijke of noodzakelijke wijzigingen en knelpunten.
In het kader van realistisch ramen creëren we met ingang van 2024 financiële ruimte voor de realisatie van het Uitvoeringsprogramma coalitieakkoord gemeente Buren 2022-2026. Hiervoor is een stelpost verwerkt van € 500.000 structureel. Welke ambities en tegen welke omvang we ze verwezenlijken is aan de gemeenteraad. Na de vaststelling van de begroting maken we samen met u afspraken over de aanwending van deze stelpost.
Exploitatie | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting |
---|---|---|---|---|
(bedragen x €1.000) | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
Saldo na kadernota 2024-2027 | 346 | 2.944 | -88 | -1.736 |
Meicirculaire 2023 | 1.148 | 1.464 | 295 | 1.251 |
Resultaat kadernota 2024 inclusief meicirculaire 2023 | 1.494 | 4.408 | 207 | -485 |
Mutaties begroting 2024 | ||||
Eerder genomen raadsbesluiten | 196 | 197 | 196 | -62 |
Financieel technisch | 765 | 650 | 589 | 705 |
Wettelijk noodzakelijk | -191 | -456 | -501 | -209 |
Knelpunten (basis op orde) | -2.154 | -2.024 | -843 | -825 |
Totaal mutaties begroting | -1.384 | -1.633 | -559 | -391 |
Saldo begroting 2024-2027 | 110 | 2.775 | -352 | -876 |
Toelichting belangrijkste financiële ontwikkelingen
In onderstaand overzicht wordt inzichtelijk welke grote mutaties er na de Kadernota 2024 zijn verwerkt. De mutaties vindt u ook terug in de afzonderlijke programma's.
Toelichting financiële ontwikkelingen | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 |
---|---|---|---|---|
Eerder genomen raadsbesluiten | ||||
Herbestemming gemeentehuis | 196 | 197 | 196 | - 62 |
Totaal eerder genomen raadsbesluiten | 196 | 197 | 196 | - 62 |
A. Financieel technisch | ||||
Salarissen | - 279 | - 533 | - 568 | - 617 |
Taakmutaties algemene uitkering | 181 | 183 | 171 | 231 |
Verlaging energietarieven | 441 | 491 | 491 | 491 |
Hogere leges opbrengst | 483 | 483 | 483 | 483 |
Diverse aanpassingen onder de € 100.000 | - 61 | 26 | 12 | 117 |
Totaal financieel technisch | 765 | 650 | 589 | 705 |
B. Wettelijk / noodzakelijk | ||||
Zero based budgeting (ZBB) | - 590 | - 472 | - 352 | -18 |
Wijzigingen sociaal domein (Werk en inkomen) | 345 | 295 | 295 | 295 |
Kostendekkendheid riolering/ begraafplaatsen | 268 | 131 | - 67 | - 118 |
Dienstverleningsovereenkomst Regio Rivierenland | - 172 | - 185 | - 185 | - 185 |
Extra handhaving Omgevingsplan | - 128 | - 86 | 0 | 0 |
Diverse aanpassingen onder de € 100.000 | 86 | - 139 | - 192 | - 183 |
Totaal wettelijk / noodzakelijk | - 191 | - 456 | - 501 | - 209 |
C. Knelpunten | ||||
Personeel en organisatie | - 1.329 | - 1.199 | - 268 | - 250 |
Uitbreiding griffie | - 75 | - 75 | - 75 | - 75 |
Stelpost voor nieuwe lasten | - 500 | - 500 | - 500 | - 500 |
Werkbudget Basis op orde | - 250 | -250 | 0 | 0 |
Totaal knelpunten | - 2.154 | - 2.024 | - 843 | - 825 |
Totaal financiële ontwikkelingen | - 1.384 | - 1.633 | - 559 | - 391 |
Structureel meerjarenperspectief
Op grond van artikel 189 van de Gemeentewet ziet de gemeenteraad erop toe dat de begroting reëel en structureel in evenwicht is. Met structureel evenwicht wordt bedoeld dat structurele lasten worden gedekt door structurele baten. Met reëel evenwicht wordt bedoeld dat de geraamde baten en lasten in de begroting en de meerjarenraming volledig en realistisch zijn.
Het structureel meerjarenperspectief is ook het toetsingskader dat de provincie gebruikt. De begroting 2024 laat een positief beeld zien. Repressief toezicht is dan van toepassing. De meerjarenbegroting is meerjarig nog niet structureel sluitend. Dit evenwicht kan hersteld worden door de septembercirculaire. Indien nodig, gaan we in aanloop naar de Kadernota 2025, met u in gesprek over het bereiken van structureel evenwicht.
Financieel meerjarenperspectief | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|
Resultaat Kadernota 2024 (inclusief meicirculaire) | 1.494 | 4.408 | 207 | -485 |
Mutaties begroting 2024 | -1.384 | -1.633 | -559 | -391 |
Geraamd saldo (meerjaren)begroting 2024-2027 | 110 | 2.775 | -352 | -876 |
Correctie voor incidentele lasten | 5.695 | 1.234 | 480 | 0 |
Correctie voor incidentele baten | 4.641 | 814 | 492 | 0 |
Structureel resultaat begroting 2024 | 1.164 | 3.195 | -364 | -876 |